Temassız ödeme, müşterilerin sahip olduğu herhangi bir ödeme aracı ile POS arasında bağlantı kurularak ödeme alınmasını sağlayan sisteme verilen isimdir. Banka ve kredi kartları dışında akıllı telefonlar gibi mobil cihazlar vasıtasıyla da ödeme alınabilir.
Ülkemizde 2015 sonrasında yaygınlaşmaya başlayan temassız ödeme, özellikle pandemi döneminde ve sonrasında alışkanlık hâline geldi. Günümüzde ise hızlı ve pratik bir ödeme yöntemi olarak sıkça tercih ediliyor. Peki, temassız ödeme nasıl gerçekleşiyor?
Temassız Ödeme Nasıl Gerçekleşir?
Temassız ödeme, adından da anlaşılacağı üzere ödeme aracının, ödeme alma cihazıyla fiziksel temasa geçmeden işlemin tamamlanmasını ifade ediyor. Bu süreçte NFC (yakın alan iletişimi), RFID (radyo frekansı ile tanımlama) ve QR kod teknolojileri kullanılıyor. Temassız ödemenin gerçekleşmesi için ödeme aracının, ödeme alma cihazına birkaç cm yakınlıkta tutulması yeterli. Ödeme alma cihazı olarak POS cihazlarıyla birlikte mobil POS uygulaması yüklenen akıllı telefon ve tabletler de kullanılıyor.
Temassız ödemenin gerçekleşmesi için ödeme aşamasında temassız özellikli POS cihazına ilgili tutar girilir. Ardından temassız özellikli kredi kartı veya banka kartı cihaza yaklaştırılır. Birkaç saniye içinde cihazdan bir onay sesi duyulur veya onay ışığı yanar. Bu süreçte kullanıcının şifre girmesine gerek kalmaz. Cep telefonu ile NFC üzerinden yapılan ödemelerde de süreç aynı şekilde işler. QR kod ile yapılan ödemelerde ise kullanıcının telefon kamerası ile ödeme cihazındaki kodu okutması gerekir.
Temassız Ödeme Almanın Avantajları Nelerdir?
Temassız ödeme almanın işletmeler açısından avantajlarından biri zaman tasarrufudur. Ödeme işleminin birkaç saniyede tamamlanması, kasalarda kuyruklar oluşmasının önüne geçer.
Ayrıca sunulan bu hızlı ödeme opsiyonu, müşteri memnuniyetini artırma konusunda da fayda sağlar. Temassız ödeme yapmanın çok kolay olması da müşterilerin memnuniyetle karşıladığı bir başka faydadır.
İşlem başına kazanılan zaman birkaç saniye gibi görünse de uzun vadede çok önemli bir zaman tasarrufu sağlanır. Elde edilen bu zamanda daha fazla müşteriye hizmet verme imkânı doğar ve buna bağlı olarak kazançta artış görülür.
Temassız ödeme almanın bir diğer avantajı da müşterilere alternatif ödeme yöntemleri sunabiliyor olmaktır. Çünkü temassız teknolojisi sadece banka ve kredi kartları için geçerli değildir. İşletmenin temassız ödeme kabul etmesi hâlinde müşteriler kart, cep telefonu, dijital cüzdan ve akıllı saat gibi giyilebilir teknoloji ürünleriyle ödeme yapabilir. Bu da işletmenin daha geniş bir kitleye hitap edebilmesini sağlar.
Temassız Ödeme Alma Yöntemleri Nelerdir?
Temassız ödeme yöntemleri, aracı cihazlar veya müşterinin tercihlerine göre değişiklik gösterebilir. Aracı olan cihaz, kredi veya banka kartı olabileceği gibi akıllı telefon da olabilir. Ayrıca destekleyen sistemler kullanılıyorsa QR kod veya link ile ödeme gibi yöntemlerden de yararlanılabilir. Başlıca temassız ödeme yöntemleri ise şunlar:
Banka/Kredi Kartı ile Temassız Ödeme
Banka ve kredi kartları ile temassız ödeme, Türkiye’de en yaygın kullanılan yöntemdir. Temassız kartlar aracılığı ile ödeme alınmasını sağlayan yöntemde, temassız yazar kasa POS’ları veya mobil POS cihazları kullanılır. Tüketici temassız ödeme kısmına kartını yaklaştırarak ödemeyi gerçekleştirebilir.
Kullanıcıların aklına “Temassız kart nasıl kullanılır?” veya “Temassız kart nerelerde kullanılır?” gibi sorular gelebilir. Temassız özelliğine sahip POS cihazı bulunan tüm işletmelerde temassız kartlar kullanılabilir. Ayrıca toplu taşıma araçları gibi günlük hayatta alınan birçok hizmet için de temassız kartlarla ödeme yapılabilir.
Son olarak temassız banka kartı veya kredi kartı kullanan kullanıcıların, temassız ödeme özelliğini aktif hale getirmesi gerekebilir. Bazı bankalar bunu talep etmezken bazı bankalar talep edebiliyor. Bu nedenle de tüketicilerin kasada kalmamak için önceden bilgi edinmesini öneririz.
NFC ile Ödeme Alma: PayPOS
Dünyada da giderek yaygınlaşan ödeme türlerinden biri olan NFC ile ödeme, NFC özelliği bulunan telefonlarla gerçekleştirilir. Mobil temassız ödeme gibi farklı adlandırmaları da bulunan yöntemde, temassız POS cihazına NFC ödeme özelliği aktif edilmiş akıllı cep telefonunun yaklaştırılması yeterlidir.
Akıllı telefon POS cihazına yaklaştığında kullanıcının seçtiği varsayılan ödeme aracı devreye girer. Yani kullanıcının önceden çeşitli ayarlamalar yapması gerekir. Ayarlamayla banka veya kredi kartları arasından dilediği seçeneği tercih edebilir. Cep telefonu ile temassız ödeme, birçok banka tarafından kullanılsa da aktif etme yöntemleri ve kart seçimi gibi detaylar farklılık gösterir.
Bu nedenle de temassız ödeme NFC ile yapılacaksa öncesinde mutlaka banka ile iletişime geçilmesi önerilir. Böylece herhangi bir sorun yaşanmadan temassız ödeme çözümlerinden yararlanılabilir.
Karekod ile Ödeme Alma: PayQR
QR kodlar, yaratıcı veya oluşturucu olarak ifade edebileceğimiz yazılımlar aracılığıyla birbirinden farklı olarak oluşturulan görsel kodlardır. Karekod gibi farklı şekillerde de ifade edilebilen QR kodlar, kullanıcıları bir ödeme sayfasına veya uygulama indirme sayfasına yönlendirebilir.
QR kod ile ödeme şeklinde ifade edilen temassız ödeme seçeneği ise aslında sanal POS’lardan yardım alarak oluşturulan sayfalara yönlendirme yapılmasını sağlar. Böylece kullanıcı yönlendirildiği sayfada banka veya kredi kartı, havale, EFT ya da çalıştığı bankanın uygulamasıyla ödeme yapabilir.
Ödeme işlemi için kasa veya POS cihazı ile bağlantılı bir yazılım özel bir QR kod oluşturur, kullanıcı akıllı telefonunun kamerası yardımı ile QR kodun bulunduğu alanı tarar. QR kod tanımlandığındaysa ödeme sayfasına ulaşılır. Kullanıcı burada kart, transfer veya banka uygulaması gibi seçeneklerden birini seçerek ödeme işlemini gerçekleştirebilir.
QR kod ile ödeme yöntemi hakkında bilinmesi gereken bir diğer nokta ise özel limitlerin olmamasıdır. Yani temassız kart ödemelerinde olduğu gibi 350 TL’lik ödeme limiti bulunmaz ve kullanıcılar o an ödeyebilecekleri en yüksek tutarı ödeyebilirler.
Son olarak ödeme için QR kod üretebilen sistemlerin tamamı, tüm ödeme yöntemlerini desteklemez. Örneğin bazı sistemler sadece banka ve kredi kartları ile ödeme yapılmasına yardımcı olur. PayQR ise kart, havale, EFT ve banka uygulamaları ile ödeme gibi tüm yöntemleri destekler. Ayrıca PayQR, TCMB tarafından geliştirilen TR Karekod prosedürüyle de entegredir.
Link ile Ödeme Alma: Paylink
Tıpkı QR kod gibi link ile ödeme yöntemi de banka veya kredi kartlarına ek olarak havale veya EFT ya da banka uygulamaları gibi yöntemler, ödeme için tercih edilebilir. Sanal POS üzerinden çalışan bir çözüm olan link ile ödemede de kartlı temassız ödemelerden farklı olarak 350 TL’lik limit bulunmaz. Kullanıcılar bakiyelerinde bulunan tutarı aşmamak kaydıyla diledikleri gibi alışverişlerini yapabilirler.
Link ile ödeme yönteminde müşterilere ödeme sayfası link olarak SMS veya e-posta vasıtasıyla gönderilir. Müşteriler ödeme sayfasında banka uygulamaları, para transferi veya kart gibi seçeneklerden biri ile ödemelerini gerçekleştirebilirler. Böylece temassız ve uzaktan kredi kartı çekimi veya banka kartı çekimi bir şekilde gerçekleşir ve ödeme yapma konusunda müşteriler diledikleri araçtan faydalanabilirler.
Link ile ödeme yönteminde de bankalar veya ödeme kuruluşlarının tamamı, tüm ödeme çözümlerini sunmaz. Örneğin bazılarında sadece kart, bazılarında ise sadece havale veya EFT gibi para transferi yöntemi kullanılır. Paylink ise tüm ödeme yöntemlerini destekler. Böylece müşteriler diledikleri ödeme yönteminden yararlanabilirler.
Paynet Mobil Uygulama: CepPOS
Paynet tarafından geliştirilen ve eşine sık rastlanılamayacak bir ödeme çözümü daha bulunur. CepPOS adı verilen çözümde mağaza çalışanları veya teslimat gerçekleştiren kişiler, akıllı telefonlarına indirdikleri uygulama vasıtasıyla müşterilerin kartlarını kamera ile görüntüler. Görüntüleme işlemi tamamlandığındaysa müşteri ödemesini yapabilir.
Paynet CepPOS ile müşteriler, Paylink veya PayQR gibi ödeme yöntemlerinden de yararlanabilir. Yani müşterilere diledikleri temassız ödeme yöntemi ile ödeme yapma seçeneği sunulabilir.
14 dakika
